Γεωργίου Θ. Μηλίτση, διδασκάλου-Εἰδικοῦ Παιδαγωγοῦ
Κουρασμένοι καί ἱδρωμένοι φθάσαμε στό παραθαλάσσιο μοναστήρι τῆς ἀνατολικῆς πλευρᾶς τοῦ ῎Αθωνα, τήν ῾Ιερά Μονή Παντοκράτορος. ῾Ο ἀρχοντάρης ἀφοῦ μᾶς καλωσόρισε μᾶς εἶπε νά περιμένουμε μέχρις ὅτου ἐτοιμασθοῦν τά δωμάτια μας.
-᾽Ελάτε νά δεῖτε ἕνα πανέμορφο κᾶκτο, εἶπε ἕνας ἀπό τήν παρέα μας.
῞Ολοι τρέξαμε στό παράθυρο ὅπου ὑπῆρχε ἕνας κάκτος ἀνθισμένος, δῶρο ὅπως μᾶς εἴπαν ἑνός προσκυνητή. Οἱ φωτογραφικές μηχανές ὅλων μας πῆραν φωτιά κι ἀποθανάτιζαν τό ὄμορφο λουλούδι.
Ἀφοῦ τακτοποιηθήκαμε καί ἀκολουθήσαμε τό πρόγραμμα τῆς Μονῆς κατευθυνθήκαμε κατακουρασμένοι στά κελιά μας.
Τήν ἄλλη μέρα μετά τόν ᾽Ορθρο καί τή Θεία λειτουργεία πήγαμε στό ἀρχονταρίκι γιά νά πάρουμε τό πρωινό.
Πρίν μποῦμε στό ᾽Αρχονταρίκι ὅλοι πήγαμε νά δοῦμε τόν ἀνθισμένο κάκτο, δυστυχῶς ὅμως τό λουλούδι ἦταν μαραμένο καί ἡ ὀμορφιά πού εἶχε χθές δέν ὑπῆρχε σήμερα. ῞Ολοι ἀπογοητευμένοι μπήκαμε μέσα στό ἀρχονταρίκι ὅπου μᾶς περίμενε ζεστό τσάι, καφές, ἐλιές καί λουκούμι.
Ὁ ᾽Αρχοντάρης πῆρε ἀφορμή ἀπό τήν ἀπογοήτευση πού νιώσαμε βλέποντας τό λουλούδι τοῦ κάκτου μαραμένο καί μᾶς εἶπε μερικές σκέψεις:
-Γιατί στεναχωρηθήκατε πού εἴδατε σήμερα τό ὄμορφο λουλούδι τοῦ κάκτου μαραμένο, ξεχνᾶτε αὐτό πού λέγει ἡ ᾽Εκκλησία μας στήν νακρώσιμη ἀκολουθία ὅτι ἡ ζωή τοῦ ἀνθρώπου «῾Ως ἄνθος μαραίνεται καί ὡς ὄναρπαρέρχεται» γι᾽ αὐτό οἱ Πατέρες τῆς ᾽Εκκλησίας μᾶς συμβουλεύουν νά ἔχουμε πάντοτε τή μνήμη τοῦ θανάτου.
Δέν θά σᾶς πῶ δικές μου σκέψεις πάνω στό θέμα αὐτό, ἀλλά θά σᾶς διαβάσω τί ἔγραφε μία ἀπό τίς μεγαλυτερες μορφές τοῦ ῾Αγίου ῎Ορους, ὁ μακαριστός π. Γεώργιος Καψάνης, ἡγούμενος τῆς Μονῆς τοῦ ῾Οσίου Γρηγορίου.
῎Απλωσε τό χέρι του κι ἀπό τή βιβλιοθήκη, πού ἦταν δίπλα του, πῆρε ἕνα βιβλίο ἀπό τό ὁποῖο διάβασε τά παρακάτω:
«Ὁ χριστιανός, ἄν θέλει νά σώσει τήν ψυχή του καί νά συγκατοικήσει μέ τό Θεό πρέπει στήν παρούσα ζωή νά ἔχει τή μνήμη τοῦ θανάτου. ῾Η μνήμη τοῦ θανάτου μᾶς βοηθεῖ νά ξεπεράσουμε τόν παλαιό ἄνθρωπο γιατί φέρνει ταπείνωση στήν ψυχή μας.
῞Οταν λησμονοῦμε τό θάνατο, ἔχουμε τήν ψευδαίσθηση ὅτι εἴμαστε αἰώνιοι πάνω στή γῆ. Αὐτό αὐξάνει τήν ἀλαζονεία μας, τήν ἀπληστία μας, τή σαρκολατρεία μας, τή διάθεση νά ἐκμεταλλευόμαστε τούς ἄλλους ἀνθρώπους.
῾Η μνήμη τοῦ θανάτου μᾶς δίδει τήν αἴσθηση τῶν ὁρίων μας στή γῆ καί τῆς σημασίας πού ἔχουν οἱ πράξεις μας, οἱ λόγοι μας, οἱ σκέψεις μας γιά τήν αἰωνιότητα καί τήν μετά θάνατον ζωή.
Μᾶς βοηθεῖ νά ἀντιμετωπίζουμε τήν παροῦσα ζωή μέ σοβαρότητα, ὑπό τό πρῖσμα τῆς αἰωνιότητος, νά μή σπαταλοῦμε ἄσωτα, ἀπερίσκεπτα καί ἐπιπόλαια τήν ἐπίγεια ζωή μας, ἀδιαφορῶντας γιά τίς συνέπειες.
Ἡ μνήμη τοῦ θανάτου, γιά τήν ὁποία ἔχουν γράψει οἱ ἅγιοι Πατέρες, δέν ἔχει σχέση μέ κάποια ἀρρωστημένη, μελαγχολική καί νευρωτική κατάσταση.
Κάτι τέτοιο δέν εἶναι ὠφέλιμο στήν ψυχή, γιατί φέρνει ἀπελπισία καί πρέπει μέ τή βοήθεια τοῦ πνευματικοῦ νά ξεπερνιέται. ῾Η κατά Θεό μνήμη τοῦ θανάτου εἶναι κατάσταση χαρισματική καί πνευματική πού φέρνει στήν ψυχή ταπείνωση, εἰρήνη καί χαρά. Εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ κι ἀπό τό Θεό πρέπει νά τή ζητοῦμε».
Ἀφοῦ ἔκλεισε τό βιβλίο ὁ μοναχός συνέχισε:
-Σᾶς γέμισα μέ μελαγχολικές σκέψεις; ᾽Εμεῖς οἰ χριστιανοί, εἰδικά οἱ ᾽Ορθόδοξοι, δέν πρέπει νά φοβόμαστε τό θάνατο. Πιστεύουμε ὅτι ὁ θάνατος εἶναι ὕπνος, εἶναι μία προσωρινή κατάσταση, αὐτό φαίνεται ἀπό τόν τρόπο πού πεθαίνουν οἱ ἅγιοι, ἀφοῦ ἔχουν ὅλη τους τήν ἐλπίδα στό Χριστό.
Τοῦτο φαίνεται καί στά ἄφθαρτα καί θαυματουργά τους λείψανα. Γι᾽ αὐτό καί τό σωστό εἶναι νά ἀποκαλοῦμε τό χῶρο ταφῆς κοιμητήριο κι ὄχι νεκροταφεῖο, καί νά λέμε ὅτι μνημονεύουμε κεκοιμημένους κι ὄχι νεκρούς, διότι πιστεύουμε ὅτι μία μέρα θά ἀναστηθοῦμε καί θά ζήσουμε μαζί μέ τό Χριστό.
Δέν πρέπει νά ξεχνᾶμε, μοναχοί καί λαϊκοί, ὅτι ἐκτός ἀπό τό σωματικό θάνατο ὑπάρχει καί ὁ πνευματικός ῾Ο πνευματικός θάνατος εἶναι ἡ ἀπώλεια τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος ὡς συστατικοῦ τῆς ὕπαρξης τοῦ ἀνθρώπου, πού εἶναι ἡ πηγή κάθε χάριτος.
῞Οσο ὁ ἄνθρωπος παραμένει στή γῆ μπορεῖ νά μετανοήσει καί νά ἐπανέλθει σέ κοινωνία μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα. ῾Ο σωματικός θάνατος εἶναι ὁ χωρισμός τῆς ψυχῆς ἀπό τό σῶμα.
Γιά ἕνα πρᾶγμα δέ θά πρέπει νά ἀμφιβάλουμε, ὅτι μία μέρα ὁ Θεός θά μᾶς καλέσει κοντά του καί θά μᾶς ζητήσει νά τοῦ ποῦμε τί κάναμε ἐδῶ στή γῆ.
῞Οτι κι ἄν κάναμε ὁ Θεός θά μᾶς τό συγχωρήσει ἀρκεῖ νά μετανοήσουμε καί νά πάρουμε τήν ἀπόφαση νά ἄλλάξουμε ζωή, νά ζήσουμε ὅπως θέλει ὁ Θεός.
Δέν πρέπει νά ξεχνᾶμε ὅτι ὅλα ὅσα πετύχαμε ἤ ἀποσκτήσαμε στή ζωή μας θά μείνουν ἐδῶ στή γῆ, τίποτε δέν θά πάρουμε μαζί μας ἐκτός ἀπό τίς καλές μας πράξεις.῾Η ἐκκλησία μᾶς ὑπενθυμίζει ὅτι: οὐ παραμένει ὁ πλοῦτος, οὐ συνοδεύει ἡ δόξα˙ ἐπελθὼν γὰρ ὁ θάνατος, ταῦτα πάντα ἐξηφάνησε».
Δέ θά σᾶς κουράσω ἄλλο. Θά τελειώσω μέ τήν παρακάτω ἱστορία:
-Πρίν πεθάνει ὁ Μέγας ᾽Αλέξανδρος συγκάλεσε τούς στρατηγούς του καί τούς εἶπε τίς τρεῖς τελευταῖες ἐπιθυμίες του:
- Νά μεταφερθεῖ τό φέρετρό του στούς ὤμους ἀπό τούς καλύτερους γιατρούς τῆς ἐποχῆς.
- Τούς θησαυρούς πού εἶχε ἀποκτήσει, δηλαδή ἀσήμι, χρυσάφι, πολύτιμους λίθους κλπ. νά τούς σκορπίσουν σέ ὅλη τή διαδρομή μέχρι τον τάφο του.
- Τά χέρια του νά τά ἀφήσουν νά λικνίζονται στόν ἀέρα, ἔξω ἀπό τό φέρετρο, σέ θέα ὅλων.
Ἕνας ἀπό τούς στρατηγούς, ἔκπληκτος ἀπό τίς ἀσυνήθιστες επιθυμίες, ρώτησε τόν ᾽Αλέξανδρο γιατί ζητᾶ νά κάνουν τά παραπάνω.
Ὁ ᾽Αλέξανδρος τοῦ ἐξήγησε:
- Θέλω οἱ πιό διαπρεπεῖς γιατροί νά σηκώσουν τό φέρετρό μου, γιά νά μποροῦν νά δείξουν μ᾽ αὐτό τόν τρόπο ὅτι κι αὐτοί δέν ἔχουν, μπροστά στό θάνατο, τή δύναμη νά θεραπεύουν!
- Θέλω τό ἔδαφος νά καλυφθεῖ ἀπό τούς θησαυρούς μου, γιά νά μποροῦν ὅλοι νά βλέπουν ὅτι τά ἀγαθά πού ἀποκτοῦμε ἐδώ, ἐδώ θά παραμείνουν!
- Θέλω τά χέρια μου νά αἰωροῦνται στόν ἀέρα, γιά νά μποροῦν οἱ ἄνθρωποι νά βλέπουν ὅτι ἐρχόμαστε μέ τά χέρια ἄδεια καί μέ τά χέρια ἄδεια φεύγουμε, ὅταν τελειώσει γιά μᾶς ὁ πολύτιμος θησαυρός τοῦ χρόνου!
Μιά ἄλλη ὁμάδα προσκυνητῶν πού ἦρθε διέκοψε τή συζήτησή μας καί μᾶς ἀνάγκασε νά τούς δώσουμε τίς θέσεις μας.
Φεύγοντας ὁ ἀρχοντάρης μᾶς εὔχήθηκε:
Στήν εὐχή τῆς Παναγίας καί νά μή ξεχνᾶτε ποτέ ὅτι ἡ μετάνοια καί ἡ ἐξομολόγηση μᾶς προφυλάσσουν ἀπό τόν πνευματικό θάνατο, ἄν θέλουμε νά ζήσουμε αἰώνια μέ τόν Τριαδικό Θεό.
Θά χαροῦμε πολύ νά σᾶς ξαναδοῦμε. Καλό προσκύνημα.
