Η ευλογία των καρπών

Στις Ορθόδοξες εκκλησίες υπάρχει το αρχαίο έθιμο να ευλογούνται καρποί και λαχανικά την εορτή της Μεταμορφώσεως. Αυτό μας παρακινεί να αναρωτηθούμε: ποιό είναι το νόημα αυτής της αρχαίας τελετής, και τι σημαίνει γενικά η ευλογία και ο εξαγιασμός, αφού η ευλογία των καρπών κατά τη Μεταμόρφωση είναι μόνο μία από τις πολλές άλλες τέτοιες τελετές;

Άν ανοίξουμε το λειτουργικό βιβλίο όπου είναι συγκεντρωμένες όλες αυτές οι τελετές, το επονομαζόμενο “Μεγάλο Ευχολόγιο”, θα βρούμε εκεί ειδικές τελετές όπως ο καθαγιασμός καινούριου σπιτιού, αγρού, κήπου, πηγαδιού. Είναι ως εάν η Εκκλησία να απευθύνεται σε ολόκληρο τον κόσμο, ως εάν το δεξί χέρι του Θεού που ευλογεί, να απλώνεται πάνω σε όλα τα πράγματα μέσα απ’ όλες αυτές τις τελετές ευλογίας και εξαγιασμού. Γιατί από αμνημονεύτων χρόνων οι άνθρωποι ένιωσαν την ανάγκη για εξαγιασμό;

Ο ίδιος ο κόσμος είναι καρπός της αγάπης του Θεού για την ανθρωπότητα, και μόνο μέσα από τον κόσμο μπορούν οι άνθρωποι να αναγνωρίσουν τον Θεό και να Τον αγαπήσουν με τη σειρά τους.

Και μόνο αγαπώντας αληθινά τη ζωή του μπορεί ένας άνθρωπος να δεχθεί κατά συνέπεια τη ζωή του κόσμου ως δώρο του Θεού. Η πτώση μας, η αμαρτία μας είναι πως παίρνουμε τα πάντα ως δεδομένα, και συνεπώς τα πάντα, ακόμη και εμείς οι άνθρωποι, γινόμαστε πεζοί, καταθλιπτικοί, κενοί. Το μήλο είναι μόνο μήλο. Το ψωμί είναι ψωμί. Ο άνθρωπος είναι ακριβώς άνθρωπος. Γνωρίζουμε το βάρος τους, την εμφάνισή τους, τις δραστηριότητές τους, ξέρουμε τα πάντα γι’ αυτούς, αλλά δεν γνωρίζουμε πλέον τους ίδιους, επειδή δεν διακρίνουμε το φώς που λάμπει μέσα τους.

Αιώνιο καθήκον της πίστης και της Εκκλησίας είναι να ξεπεράσει αυτή την αμαρτωλή, μονότονη εξοικείωση να μας κάνει να θυμηθούμε για άλλη μιά φορά πως έχουμε ξεχάσει τον τρόπο να βλέπουμε να αισθανόμαστε όσα πλέον δεν αισθανόμαστε να βιώνουμε ό,τι πλέον δεν μπορούμε να βιώσουμε. Έτσι ο Ιερέας ευλογεί το ψωμί και το κρασί, σηκώνοντας τα πρός τον ουρανό, ενώ η πίστη βλέπει σ’ αυτά τον άρτο της ζωής, βλέπει θυσία και δωρεά, βλέπει κοινωνία με την αιώνια ζωή.Έτσι την ημέρα της Μεταμορφώσεως φέρνουμε στην Εκκλησία μήλα, αχλάδια, σταφύλια, λαχανικά, και ξαφνικά η ίδια η Εκκλησία μεταμορφώνεται σ’ ένα μυστικό κήπο, σ’ αυτόν τον ευλογημένο παράδεισο απ’ όπου ξεκίνησε η ζωή του ανθρώπου και η συνάντησή του με τον Θεό.

Όπως δε ακριβώς αυτός ο πρώτος άνθρωπος αγαλλίασε και ευχαρίστησε τον Θεό καθώς άνοιξε τα μάτια του για πρώτη φορά και είδε τον κόσμο, δόπου τα πάντα, με το λόγο του Θεού, ήταν “καλά λίαν”, έτσι και σ’ αυτή την τελετή του αγιασμού βλέπουμε τον κόσμο σαν να ήταν η πρώτη φορά, ως αντανάκλαση της σοφίας και της αγάπης του Θεού, και ευφραινόμαστε, και ευχαριστούμε.

Μέσα δε από αυτή τη χαρά και την ευχαριστία η ζωή μας καθαίρεται, ανακαινίζεται και αναγεννάται. Όχι, δεν αρνούμαστε τον υλικό κόσμο, όπως ψευδώς ισχυρίζεται η αθεϊστική προπαγάνδα, ούτε τον απορρίπτουμε· αντίθετα, τον ευλογούμε και τον αγιάζουμε, επειδή σ’ αυτόν βλέπουμε και αισθανόμαστε με χαρά και ευχαριστία το δώρο του Θεού. «Ουρανός και γή πλήρεις της δόξης Αυτού», ψάλλουμε στην εκκλησία.

[Π. Αλέξανδρος Σμέμαν Εικόνα από Ερμηνεία-Άγιον Όρος]


Μην αμελήσετε να κάνετε Μου αρέσει! στη νέα μας σελίδα στο facebook!
Ευχαριστούμε πολύ!