Γιατί οι Έλληνες κατέκτησαν τη Ρουμανία, τη μεγαλύτερη αγορά της ΝΑ Ευρώπης
Του Ηλία Παπαγεωργιάδη
Στο αεροπλάνο από τη Θεσσαλονίκη για το Βουκουρέστι συνήθως συναντώ τον Κώστα, με μία από τις μεγαλύτερες εταιρίες στον χώρο του μαρμάρου. Εκεί και ο Αντώνης, ένας από τους 10 κορυφαίους αρχιτέκτονες στη χώρα, έχει γραφείο με δεκάδες υπαλλήλους, ατέλειωτα έργα και αποτελεί σημείο αναφοράς. Μπορεί να είναι και ο Γιάννης, με μεγάλες επενδύσεις στον χώρο των ακινήτων και αντίστοιχα σημαντικά κέρδη. Και αν βρω τον Μιχάλη, που έκτισε εργοστάσια και ξέρει μέχρι και τις πέτρες στη χώρα, ξέρω ότι θα δεχθώ πείραγμα. Το δικαιούται. Από την Αθήνα ίσως δω τον Γιάννη, τον τεράστιο επενδυτή ακινήτων, που όλη η χώρα μιλά για αυτόν. Μέχρι πέρσι ήταν και ο Βασίλης, που διοίκησε με πρωτοφανή επιτυχία μία από τις 5 μεγαλύτερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ στη χώρα. Αυτή η αλυσίδα γιγαντώθηκε αγοράζοντας μία μικρότερη που είχε φτιάξει ένας άλλος Έλληνας. Σήμερα ο γιος του Γιώργος είναι δυνατός στον χώρο της εστίασης, με ακριβά και φθηνά εστιατόρια. Και ο άλλος ο Βασίλης είναι εκεί, διοικεί έναν από τους σοβαρότερους ομίλους ιατρικών κλινικών. Ο Αντώνης επέστρεψε πρόσφατα, είναι Πρόεδρος τράπεζας, ο τελευταίος που μας απέμεινε. Ένας άλλος, ο Νότης, μετακόμισε σε μία ασφαλιστική εταιρία και είναι στην ομάδα που τη μετέτρεψαν στη μεγαλύτερη στη χώρα. (Προσθέστε σε αυτούς και μερικές ακόμη χιλιάδες μικρούς και μεγάλους επιχειρηματίες, επενδυτές, επαγγελματίες ή στελέχη εταιριών και καταλαβαίνετε ότι στη Ρουμανία δεν είμαστε απλώς πολλοί. Είμαστε πολύ δυνατοί).
Όταν μπω στο σούπερ μάρκετ, θα αγοράσω νερό που παρασκευάζει ο Γιάννης, ο Έλληνας Warren Buffet, αν ως Έλληνες αποφασίζαμε κάποτε να αναγνωρίσουμε αξίες. Τα νο.1 κρουσάν φτιάχονται από το εργοστάσιο Ελληνικής εταιρίας στη Ρουμανία. Το νο.1 γάλα, το νο.1 γιαούρτι κλπ φτιάχνονται στο μεγαλύτερο εργοστάσιο γάλακτος της Ευρώπης, που ανήκει σε μία σεμνή οικογένεια επιχειρηματιών από τα Τρίκαλα. Περίπου το 1/6 των φρούτων και λαχανικών πωλούνται / διακινούνται από Έλληνες. Και το αλάτι, το ρύζι, η coca cola και εκατοντάδες άλλα προϊόντα, όλων των κατηγοριών. Δεκάδες ελληνικά προϊόντα είναι στα ράφια από έναν μεγάλο Έλληνα διανομέα και Ν αριθμός άλλων προϊόντων διανέμονται από τον κολοσσό άλλου ενός Έλληνα που έσπασε τα κοντέρ, επίσης Γιάννη. Παράλληλα τώρα κάνει και άλλα 2 ιατρικά εγχειρήματα με τη γυναίκα του.
Ιατρικά είπα… οι Έλληνες γιατροί είναι περιζήτητοι στη Ρουμανία… Μία μεγάλη κλινική άνοιξε πριν λίγα χρόνια «μιας και δεν είναι λογικό να έχουμε 5 – 10 πελάτες την εβδομάδα από τη Ρουμανία, έπρεπε να έρθουμε εδώ». Πάνω από 30 εταιρίες στον χώρο της Υγείας είναι Ελληνικών συμφερόντων. Αυτονόητα στη Ρουμανία θα βρούμε και τις μεγάλες Ελληνικές εταιρίες καλλυντικών, την Apivita, τον Κορρέ, τη Frezyderm και όχι μόνο. Όλες με μεγάλες πωλήσεις και ακόμη μεγαλύτερη προοπτική.
Στα δημόσια έργα η Ελλάδα έχει μεγάλους παίκτες. Όχι μόνο τις πολύ μεγάλες εταιρίες, αλλά και μικρότερες, υπεργολάβους κλπ. Στα ακίνητα η χώρα μας είναι μία από τις ισχυρότερες στη Ρουμανία, με επενδύσεις εμβληματικές. Ελάτε να δείτε το νέο συγκρότημα εστιατορίων στην καλύτερη περιοχή του Βουκουρεστίου, που άνοιξε στο ανακαινισμένο ακίνητο δύο εξαιρετικών Ελλήνων επενδυτών, του Μάκη και του Νίκου. Είναι ένα από τα δεκάδες έργα Ελληνικών συμφερόντων που ολοκληρώθηκαν τα τελευταία 6 χρόνια. Σε ένα από τα καλύτερα εμπορικά κέντρα (οι Ρουμάνοι είναι πολύ μπροστά από εμάς στο θέμα, λόγω καιρού) ο διευθυντής είναι Έλληνας. Έλληνας ήταν και στο μεγαλύτερο της χώρας ως πρόσφατα.
Στα κέντρα αυτά είναι πολλά τα μαγαζιά Ελλήνων που έχουν στήσει εντυπωσιακές αλυσίδες. Ο Βαγγέλης έχει γράψει ιστορία, ο Σόνυ το ίδιο, δεκάδες άλλοι Έλληνες στον χώρο της μόδας και όχι μόνο (Έλληνας είναι και ο νο.1 στον εξοπλισμό κομμωτηρίων, κλασσική αξία στη χώρα). Ο Μάνος είναι από τους κορυφαίους στη διαφήμιση, ο Γιώργος και άλλοι κατακτούν και τον χώρο του δικτυακού μάρκετιγκ, οι συμπατριώτες μας που πέτυχαν στη Ρουμανία είναι σχεδόν αναρίθμητοι…
Δύσκολο να τους θυμηθείς όλους, όταν σε κάθε κλάδο της οικονομίας ένας ή περισσότεροι Έλληνες έχουν τα πρωτεία.
Ρουμανία: Η μεγαλύτερη αγορά της ΝΑ Ευρώπης. Οι κάτοικοι έχουν πλέον χρήματα
Στον χώρο της πληροφορικής, της γεωργίας, της παραγωγής, των υπηρεσιών είμαστε πολύ δυνατοί. Το ίδιο και σε κάθε άλλον τομέα της ρουμανικής οικονομίας, εκτός της αυτοκινητοβιομηχανίας. Μετά τη σαρωτική είσοδο του Jumbo, σύντομα θα γίνουμε μεγάλοι παίκτες και στα παιχνίδια, μιας και μπαίνουν στη χώρα αρκετοί Έλληνες με εμπειρία και σοβαρότητα.
Συχνά διάφοροι αδαείς συγκρίνουν τη Ρουμανία με άλλες βαλκανικές χώρες. Η αλήθεια όμως είναι ότι το ΑΕΠ της Βουλγαρίας είναι μικρότερο από αυτό του Βουκουρεστίου. Για τις άλλες χώρες, δεν γίνεται λόγος, τα μεγέθη είναι υποπολλαπλάσια. Το Cluj και η Timisoara έχουν περισσότερα γραφεία A Class από την Ελλάδα, ενώ το Βουκουρέστι μόνο του έχει περισσότερα από Ελλάδα, Βουλγαρία, Σερβία κλπ. Όχι τυχαία το 85% όλων των πολυεθνικών έχουν την έδρα τους για την περιοχή στη Ρουμανία. Όχι τυχαία εκατοντάδες χιλιάδες προγραμματιστές δουλεύουν στα γραφεία αυτά, για κολοσσούς όπως Google, Amazon κλπ.
Οι Ρουμάνοι έχουν πλέον χρήματα και μεγάλους μισθούς. Όποιος θέλει βρίσκει δουλειά με μισθό που του επιτρέπει να ζει αξιοπρεπώς. Αν κάποιος σας πει ότι «ναι, στις πόλεις έχουν λεφτά αλλά στα χωριά περνάνε δύσκολα», πείτε του ότι με τον αδερφό μου τον Γρηγόρη φτιάξαμε σε 3 χρόνια τη μεγαλύτερη εταιρία διανομής βιολογικών προϊόντων της Ρουμανίας. Εξάγουμε Ελληνικά προϊόντα, αλλά παράλληλα μιλάμε και με Ρουμάνους καλλιεργητές. Μέχρι τώρα, σε 83 διαφορετικά σημεία στη χώρα μας λένε ΟΛΟΙ το ίδιο πράγμα: «Δεν βρίσκω εργαζομένους ούτε με 600 – 700 Ευρώ / μήνα. Προτιμά κάποιος να πάει στο εξωτερικό για τα ίδια λεφτά, παρά να τα πάρει από εμένα». Κακή νοοτροπία, αλλά και δείγμα πως πλέον στη Ρουμανία τίθεται μόνο θέμα διάθεσης για δουλειά.
Ακόμη και η προ 2,5 ετών ανάλυσή μου για την «Ευρωπαϊκή» Ρουμανία και τη «Βαλκανική» Ρουμανία έχει ξεπεραστεί.
Οι στατιστικές δεν μπορούν να αποδώσουν το πόσο ισχυροί είμαστε στη μεγαλύτερη αγορά της ΝΑ Ευρώπης
Με όλον τον σεβασμό στις επίσημες στατιστικές των γραφειοκρατών, δεν μπορούν να αποτυπώσουν με ακριβή τρόπο το πόσο δυνατοί είμαστε οι Έλληνες στη Ρουμανία, τη μεγαλύτερη αγορά της ΝΑ Ευρώπης. Έχουμε 7.000+ εταιρίες, 5 δις επενδεδυμένα σε επιχειρήσεις και άλλα 5 διες σε ακίνητα, τουλάχιστον.
Δεν υπάρχει άλλη χώρα στον κόσμο που να έχει 20 εκ. πληθυσμό, τουλάχιστον 200 δις Ευρώ ΑΕΠ και οι Έλληνες να πρωταγωνιστούν. Γιατί άραγε;
Εν συντομία, οι λόγοι θα μπορούσαν να συνοψιστούν σε 6:
1. Έχουμε περίπου την ίδια νοοτροπία με τους Ρουμάνους. Τους καταλαβαίνουμε πολύ εύκολα. Μας ταιριάζουν, με τα στραβά και τα ωραία τους. Δεν υπάρχει λαός στον κόσμο που να μας μοιάζει όσο μας μοιάζουν οι ρουμάνοι. Καλώς ή κακώς.
2. Έχουμε κοινή ιστορία. Αποικήσαμε τη σημερινή παραθαλάσσια περιοχή της Ρουμανίας πριν 3.000 χρόνια. Οι Φαναριώτες ήταν ουσιαστικά οι κυβερνήτες της Ρουμανίας για δεκαετίες. Δεν πολεμήσαμε ποτέ μεταξύ μας.
3. Οι Έλληνες διαπρέπουν εκεί εδώ και αιώνες. Το εμπόριο, οι τράπεζες, η παραγωγή της Ρουμανίας ήταν (και) στα χέρια Ελλήνων κατά τον αιώνα πριν την εγκαθίδρυση του κουμουνισμού. Όλοι οι εθνικοί ευεργέτες της Ελλάδας (Αβέρωφ, Σίνας, Συγγρός κλπ) έκαναν δουλειές στη Ρουμανία
4. Οι Ρουμάνοι μας αγαπούν ως λαό και θεωρούν την Ελλάδα τον ωραιότερο τόπο στον κόσμο, τη λατρεύουν παθολογικά! (Το 2004, την πρώτη μου χρονιά στη χώρα, κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου δεν με άφηναν οι ταξιτζήδες να πληρώσω το κόμιστρο, «γιατί η Ελλάδα κέρδισε πάλι και μας έκανε περήφανους». Την επόμενη μέρα της νίκης ΟΛΕΣ οι εφημερίδες είχαν ΟΛΟ το πρωτοσέλιδό τους αφιερωμένο στη νίκη της Ελλάδας)
5. Οι Ρουμάνοι είναι στην πλειοψηφία τους «επαγγελματίες κλαψιάρηδες» όπως τους λέω (και γελάνε συμφωνώντας). Θα ακούσεις τον επιχειρηματία να κλαίγεται και να σου λέει πόσο δύσκολα περνάει, αν όμως τον ρωτήσεις «πες την αλήθεια, πόσες φορές πήγες φέτος διακοπές, 6 ή 8» θα καταλάβει ότι δεν περνάει το δούλεμα. Μέσα όμως από την κλάψα αυτή, υπάρχει στη χώρα μία μεγάλη μερίδα του πληθυσμού που πιστεύει πως όντως δεν μπορεί, πως δεν θα τα καταφέρει… κατάλοιπο της κουμουνιστικής νοοτροπίας… έτσι όποιος σοβαρός ξένος έρχεται και δουλεύει σκληρά, με μέθοδο, πλάνο και καλούς συνεργάτες, συνήθως πετυχαίνει.
6. Αυτα που οι Ρουμάνοι θεωρούν προβλήματα, εμείς ως Έλληνες τα έχουμε βιώσει Χ 100 φορές. Εκεί που αυτοί παραλύουν, εμείς δίνουμε λύσεις. Εκεί που αυτοί βλέπουν ένα βουνό, εμείς σκεφτόμαστε «φίλε μου, αν αυτό για σένα είναι πρόβλημα, έλα μαζί μου μία εβδομάδα στην Ελλάδα να καταλάβεις τι σημαίνει τρέλα».
Είναι παράδεισος η Ρουμανία; Όχι, δεν είναι. Από την άλλη είναι μία χώρα που προσφέρει ευκαιρίες για τους σοβαρούς και ειδικά για τους Έλληνες, όπως εκατοντάδες συμπατριώτες μας το αποδεικνύουν με την επιτυχία τους. Άλλωστε εμείς οι Έλληνες καταφέραμε να αντέξουμε στους αιώνες μόνο όταν ανοίξαμε τα φτερά μας σε νέες αγορές, όχι όταν κλειστήκαμε στο καβούκι μας.Πιο πολύ βοηθάμε την Ελλάδα όταν πετυχαίνουμε έξω, παρά όταν καταστρεφόμαστε μέσα λόγω της τερατώδους φορολογίας και των λοιπών δυσκολιών.
«Υπάρχουν και Έλληνες που καταστράφηκαν στη Ρουμανία;» Φυσικά και υπάρχουν. Επιτρέψτε μου όμως να σας μιλήσω για αυτούς την επόμενη εβδομάδα και τότε θα καταλάβετε πως συνήθως δεν τους φταίει η χώρα, θέμα κακής νοοτροπίας ήταν…
ΥΓ.: Αυτές τις ημέρες συμπληρώνω 15 χρόνια επιχειρηματικής δραστηριότητας στη Ρουμανία. Προσγειώθηκα εκεί στις 21.01.2004, Τετάρτη βραδάκι, με χιόνι στους δρόμους.
